Een jaar geleden (ik heb een jaar nodig gehad om weer bij te komen) heb ik een boek gelezen van Eckhart Tolle. Dit was een goed idee, in eerste instantie, maar na een aantal hoofdstukken kon ik Eckhart niet meer volgen. Niet omdat Eckhart onduidelijk werd, maar omdat ik niet meer met hem mee wilde. Dit behoeft enige uitleg: Ik heb de afgelopen jaren flink veel moeite gedaan om te accepteren dat ik als mens behept ben met emoties en dat emoties ergens goed voor zijn. Emoties kunnen een signaalfunctie vervullen of bijvoorbeeld meer inzicht geven in jezelf. Maar Eckhart ziet dat anders, of althans, hij probeert emotie te scheiden van wie we werkelijk zijn. Dat precies ging er bij mij niet in.
Kijk, als iemand me vertelt dat ik geen boosheid ben maar boosheid heb, dan zeg ik ja. Maar als iemand me dan ook nog gaat vertellen dat ik niet naar mijn boosheid moet luisteren dan word ik pas echt boos. Boosheid is verdomde belangrijk. Boosheid is een krachtige emotie die je verder kan helpen als je hem op een goede manier gebruikt, en dan bedoel ik niet dat je iemand op zijn neus moet timmeren, dan bedoel ik dat boosheid een goede graadmeter is voor je grenzen, je angsten, je veiligheid… Boosheid maakt daadkrachtig. Zoals een leeuw haar wulpen beschermt kan boosheid je innerlijke kind beschermen. Zo’n emotie wil ik niet loskoppelen van mezelf, die koester ik. Als je je boosheid opkropt wordt je een soort vulkaan (niet aan te raden) die op onvoorspelbare momenten ontploft zonder dat je dat zelf nog in de hand hebt. Als je je boosheid opkropt mol je je lijf, je krijgt spanningen, je wordt ziek… Geen kattepis.
Maargoed, Eckhart zegt meer dan alleen wat je met emoties moet doen. En wat hij verder zegt vind ik eigenlijk allemaal wel best. Volgens mij zegt hij ook niet dat je niet boos mag zijn (ik heb het nu voortdurend over boosheid, dat zegt waarschijnlijk veel over mij, maar Eckhart had het ook over verdriet en angst, en overigens ook over blijheid), hij zegt alleen dat je je er niet door moet laten leiden. Dit is voor velen een goede wijze raad. Maar niet voor iedereen. Er zijn mensen (ik ben er één van) die al van voor tot achter doortrokken zijn met een gouden draad van zelfbeheersing en discipline. Die mensen leven niet, die sturen, constant. Sommige van die mensen laten chronisch over zichzelf heenlopen onder het mom van die zo fel begeerde zelfbeheersing. Ik heb zo’n vermoeden dat Eckhart dat niet voor ogen heeft als hij over zijn nieuwe aarde vertelt.
Dus wat doen we er dan mee, met die Eckhart? Ik weet het niet. Ik denk dat ie het goed bedoelt en ik vind het een prachtige theorie. Hij sluit naadloos aan bij de Boeddhistische kijk op het leven, en die interesseerde me altijd al. Op de een of andere manier krijg ik alleen het idee dat Tolle en zijn aanhangers dromen van een aarde waarin iedereen flegmatisch en onaantastbaar tegelijk is. Tja, dat is wat ik eruit haal. Maar wederom, dat zegt iets over mij… Ik word er gewoon opstandig van, mijn probleem.
Eckhart gaat diep in op het verschil tussen Ego, the pain body en de ziel. Ik zie dat verschil wel zitten. Ik zie ook een duidelijke parallel met de huidige psychotherapie en de TA-analyse waarin het Kind (de innerlijke behoefte en levenslust) gescheiden wordt van de Ouder (invloeden en boodschappen die je meekrijgt in je omgeving) en de Volwassene (een rationeel denkend onderdeel van je bewustzijn). Jammer vind ik het dan dat het Kind in een verdomhoekje wordt gestopt bij het Ego, als onderdeel van emotie en drift. Ego krijgt ook zo’n nare bijsmaak, terwijl ego niets anders betekent dan Ik, en er is niets mis met Ik, vooral niet als je beseft dat veel mensen helemaal niet goed zorgen voor hun Ik. Ego is niet ok, emotie is niet ok, Ik is niet ok, wat is er dan nog wel ok? Ik vind het Kind ook gelijk staan aan inspiratie, espressie en vrijheid. Het kind is ook mooi. Alles heeft twee kanten. Kind dus ook. Ik vind dat de twee kanten er beiden mogen zijn. Eckhart lijkt te promoten dat we allen vanuit onze Volwassene gaan leven, omdat we dan stabiel zijn. Een therapeut die ik ken noemt mensen die dat doen koude vazen. Vraag me niet waarom, maar de analogie is treffend. Ik heb geenszins de behoefte om een koude vaas te zijn.
Wat mij betreft heeft Eckhart niet zo’n goede reclame gemaakt voor zijn nieuwe aarde. Als de aarde zo wordt dan ren ik gillend weg, ik weet nog niet waarheen. Maar ook hier is het belangrijk dat ik maar één van de vele lezers ben, en een kritische ook… Mijn kritiek is zeer zeker ook gekleurd door mijn Ego, ai ai ai. En dat hoort niet volgens Eckhart. Dus ik wil hierbij iedereen aanraden om dit boek te lezen en een eigen kijk te vormen over dit onderwerp.
Het boek leest overigens heerlijk. Dus waarom zou je genoegen nemen met mijn review?

Eckhart Tolle
Een nieuwe aarde
Uitgeverij Ankh-Hermes, oktober 2005
ISBN 9020284061